Voordat je ergens aan begint, is het verstandig om jezelf de volgende vraag te stellen: Waarom zou je? Nu moet deze vraag je niet demotiveren. Nee, je moet op zoek gaan naar het nut van je werk en deze verwoorden. Dat zorgt ervoor dat je aan de juiste details aandacht schenkt en je een duidelijk doel voor ogen hebt. Als je immers je doel niet duidelijk voor ogen hebt, dan is de kans groot dat je hem mist.
Ik vraag mij bij het uitvoeren van het archiefbeheer ook regelmatig af waarom ik doe wat ik doe. Wat is de zin van het archief? Ik dreun dan meestal de volgende opsomming op, die mij door docenten is aangeleerd:
- Het ondersteunen van de (werk-)processen,
- Het af kunnen leggen van verantwoording,
- Het kunnen voeren van een bewijslast,
- Het borgen van informatie welke relevant is voor cultuur-historisch onderzoek.
Maar is dit zo? Ik bedoel, is dit nog actueel? En doen we dan wel de juiste dingen?
Neem nu "het kunnen voeren van een bewijslast". Heb je ooit gehoord van een rechter die een uitgeprinte e-mail afwees, omdat het niet authentiek was? Sterker nog, ik ken verhalen van Word-bestandjes die werden uitgeprint, opnieuw werden ondertekend en naar de rechtbank werden gestuurd. Heeft ooit een rechter geïnformeerd naar de audittrail? Overigens heb ik ook nog nooit een volksvertegenwoordiger vragen horen stellen naar de authenticiteit en dergelijke van archiefstukken, dus hetzelfde verhaal gaat op voor "het af kunnen leggen van verantwoording".
Ondertussen lopen wij DIV'ers het vuur uit onze sloffen om de authenticiteit, betrouwbaarheid en integriteit van onze archiefbescheiden te kunnen garanderen. Ergens is het van de zotte.
Vroeger vond men dat wel belangrijk. Men was bang voor corrupte "Big Brother"-overheden, die stiekem deden wat ze wilden. Men wilde de overheid kunnen controleren. Maar goed, dat was dus vroeger.
Tegenwoordig wilt men dat de overheid hun helpt. De overheid moet hun problemen aanhoren en die problemen verhelpen. En dat moet zo snel mogelijk en zo goedkoop mogelijk. De overheid is een dienstverlener geworden.
Eigenlijk hebben we dit al lang in de gaten. Sla onze eigen vakbladen er maar op na. Een enkel artikel gaat nog over "de transparante overheid" of "de betrouwbare overheid", maar veruit de meeste aandacht gaat uit naar "de klantgerichte overheid" en "de efficiënte overheid".
De focus is verschoven. De overheid, onze werkgever, streeft naar een ander imago; een ander doel in haar "leven". Ik denk dat ook daarin ruimte is voor de authenticiteit, betrouwbaarheid en integriteit van archiefbescheiden, maar de details moeten anders. De keuzes die nu verstandig zijn zullen anders zijn dan de keuzes die pak-em-beet 10 jaar geleden de juiste waren.
Ik vraag mij opnieuw af: Wat is het nut van het archief?
Je moet lid zijn van BREED - over de grenzen van informatie om reacties te kunnen toevoegen!
Wordt lid van BREED - over de grenzen van informatie