Informatie is “de benzine” die nodig is om ons werk goed te kunnen doen’, vat Arre Zuurmond, regeringscommissaris Informatiehuishouding (zie kader) het belang van een goede informatievoorziening samen. Hij legt uit: ‘Als je als ABD’er wat wilt bereiken, zijn vier zaken belangrijk: bevoegdheid, geld, mensen en informatie. De eerste drie punten zijn meestal wel op orde, maar op het gebied van informatie geldt dat niet. Aan de “I-kant” is het stil. Denk aan Tweede Kamerleden die gevraagde stukken niet of niet op tijd krijgen. De minister die niet goed weet wie welke dossiers beheert en wat de stand van zaken is. Of aan burgers die niet weten welke gegevens de overheid van hen gebruikt.’ Lourens Visser, CIO Rijk, vult aan: ‘Informatie-gestuurd werken is de kerntaak van de overheid. De ‘I’ in het hart hebben, noemen we dit in onze I-strategie (de I-strategie Rijk 2021-2025, Lourens is verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. De ‘I’ staat voor informatiehuishouding). Je kunt niet zonder informatie, niet bij het maken van beleid en niet bij de uitvoering en de evaluatie ervan. Denk aan de opvang van vluchtelingen, je moet eerst weten om hoeveel vluchtelingen het gaat.’

Transformatiepotentieel

Arre vervolgt: ‘Goede informatievoorziening heeft een enorme transformatiepotentie in zich. Je kunt processen er effectiever door organiseren. De manier waarop de inkomstenbelasting wordt verwerkt is daar een goed voorbeeld van. Twintig jaar geleden vulden burgers zelf hun formulieren schriftelijk in en was de Belastingdienst een data entering-fabriek. Tegenwoordig zijn de 9 miljoen aangifteformulieren dankzij de informatie van banken en verzekeringsmaatschappijen al helemaal digitaal ingevuld en kan 99 procent na een online controle van burgers direct door. Op een zelfde manier werkt de Rijksdienst voor het wegverkeer samen met verzekeraars en de belastingdienst om te achterhalen hoeveel mensen onverzekerd rijden. Daardoor hoeven ze zelf niet meer de weg op om steekproefsgewijs kentekens te fotograferen en die op kantoor te controleren. Het percentage auto’s dat onverzekerd rijdt, is daardoor afgenomen van 15 naar 0,5 procent. Dit soort transformaties van  interne processen zijn op alle beleidsterreinen mogelijk. Topmanagers moeten dit  transformatiepotentieel van informatie snappen. Daarbij hoort ook het besef dat daarvoor veel meer horizontale samenwerking nodig is. Dat vraagt om procesvaardigheden waarbij partijen kunnen samenbrengen en wederzijds respect hebben het belangrijkst zijn.’

Basis-set

‘Ambtenaren, met topambtenaren voorop, hebben wat dat betreft een goede basis-set nodig’, zegt Lourens. Aan het aanbod ligt het volgens hem niet. ‘Er zijn verschillende ABD APP-modules op dit  gebied en we hebben hier ook vanuit CIO Rijk verschillende programma’s voor. Probleem is dat al die modules aanbodgedreven zijn. Daardoor ontstaat al snel een situatie waarin de mensen die het het hardst nodig hebben, de modules niet volgen. Ik wil naar een verplichtend karakter van bepaalde essentiële modules, die na afronding onderdeel worden van de persoonlijk dossiers. In het bedrijfsleven is die werkwijze al heel normaal.’

Verder lezen bij de bron ABG blad 01

Transformatie door informatie | ABD Blad (algemenebestuursdienst.nl)