Bron: Terugblik commissie Informatiesamenleving op 18 januari 2024 | VNG

Gezamenlijke visie generatieve AI

Voorzitter Peter Snijders noemt het een prestatie van formaat dat in korte tijd een gezamenlijke visie over generatieve AI is ontwikkeld. VNG heeft meegeschreven en onderschrijft de visie. De commissieleden zijn enthousiast over de mogelijkheden, maar staan ook stil bij het waarborgen van de rechten en veiligheid van inwoners. Uitgangspunt is dat gemeenten deze techniek alleen toepassen als het zorgvuldig en veilig kan. 

Er volgt nog een handreiking met goed hanteerbare spelregels voor de praktijk. Verder vraagt de commissie aandacht voor ethische kaders. Het is zoeken naar een goede balans. Het is van belang om alles te blijven toetsen op de rechtsgevolgen voor individuele personen. 

Bij de totstandkoming van Generatieve AI tools zoals ChatGPT is wet- en regelgeving geschonden, vandaar dat rijksambtenaren het advies krijgen deze chatbot niet te gebruiken. Commissieleden dringen aan om te kijken wat wel kan en ruimte te bieden voor experimenten.

Trendrapport Informatiesamenleving 2024

In het trendrapport staan samenwerking, kennisdelen en standaardiseren centraal. Naast aandacht voor Algoritmen, AI en Taalmodellen gaat het over het welzijn van jonge mensen in relatie tot digitalisering. Kwetsbare jongeren blijken meer vatbaar voor risico’s, zoals ronselen door criminelen. Gelukkig zijn er goede initiatieven vanuit jeugdhulp en veiligheid in o.a. Groningen, Purmerend en Gelderland. Het rapport staat begin februari op VNG.nl.

Vervolgstappen verkenning informatiepositie fysiek domein 

Het onderzoeksrapport over de informatiepositie in het fysiek domein is beschikbaar. Ook hier draait het om meer samenwerking tussen de verschillende bestuurslagen in het uitwisselen van data. Wonen is daarbij de belangrijkste opgave. 

Digital Twins 

Digital Twins is inmiddels een veel gebruikte toepassing, die bij ingewikkelde besluitvorming kan worden gebruikt om keuzes zichtbaar te maken. Afgesproken wordt om voor gemeenten een position paper te schrijven. Daarin zetten we een heldere ontwikkelrichting uit met oog op maatschappelijke waarden.

Digital Decade

Het project ‘Digital Decade’ verloopt volgens plan. In 2024 wordt gestart met de praktische uitvoering met 5 expertgroepen. De expertgroepen doen een uitvoeringsanalyse voor het wettenpakket dat op gemeenten afkomt.

Interbestuurlijk fiche digitalisering

BZK en EZK hebben het initiatief genomen voor een interdepartementaal hoofdfiche digitalisering. De commissieleden pleiten voor een minister voor digitalisering om politiek, beleid en uitvoering beter te verbinden en de huidige versnippering binnen de ministeries tegen te gaan.