BREED - over de grenzen van informatie

NETWERK VOOR DE INNOVATIEVE INFORMATIEWERKER

Impactanalyse EU Open datarichtlijn

De impact van de EU Open data richtlijn kan bekeken worden vanuit de letter van de wet, waarbij de impact vrij beperkt is; en de geest van de wet, waarbij de impact aanzienlijk hoger is. Dat blijkt uit de impactanalyse die de VNG in opdracht van het ministerie van BZK uitvoerde.

De EU Open data richtlijn is in Nederland geïmplementeerd in de Wet hergebruik overheidsinformatie (Who). Overheden zijn verplicht om overheidsinformatie als open data beschikbaar te stellen aan burgers en bedrijven voor hergebruik. Dat kan voor zowel maatschappelijke als commerciële doeleinden zijn. De aanvragers kunnen de gegevens combineren met andere data om zo nieuwe producten of diensten te creëren. De EU wijzigde de Open Data Richtlijn om beter in te spelen op snelle technologische ontwikkelingen. Bijvoorbeeld voor artificiële intelligentie en big data-analyse. Volgens de EU wordt het hergebruik van publieke data niet voldoende benut waardoor economische en sociale kansen worden gemist.

Inhoud wijziging

De belangrijkste onderdelen van de aanpassing hebben betrekking op:

bevordering van de beschikbaarstelling van dynamische en realtime data met gebruik van Application Programming Interface (API), inclusief onderzoeksdata;
vaststelling van een gemeenschappelijke Europese High Value Data Sets List;
verdere beperking van exclusieve contracten bij beschikbaarstelling van data.

Geest van de richtlijn

Naar de letter van de wet is de impact klein, omdat de wijziging beperkt is en de Europese High Value data list nog niet is vastgesteld. De geest van de wet ademt echter economisch en maatschappelijk potentieel uit. De nieuwe richtlijn vraagt om het zo veel mogelijk elimineren van belemmeringen die hergebruik van overheidsinformatie in de weg staan. En in te zetten op de mogelijkheden die digitale innovaties op het gebied van open data te bieden hebben.

VNG standpunt

Naar aanleiding van de impactanalyse heeft de VNG de minister gevraagd om:

compensatie van de meerkosten bij gemeenten voor de implementatie van de Open data richtlijn en monitoring van de kostenontwikkeling;
de (maatschappelijke) kosten en baten in beeld te brengen van de plaatsing van een dataset bij gemeenten (berust op de Europese High Value Datalist) en zo nodig gemeenten hiervoor te compenseren;
verplichtingen uit de Open Data Richtlijn niet met terugwerkende kracht te laten ingaan;
afstemming van de aanpassing van de tekst van de Wet hergebruik overheidsinformatie;
ondersteuning van de Nederlandse gemeenten door de VNG bij de implementatie van de Who mogelijk te maken.