Bron: Website DEN

15 december 2020

Veel erfgoedinstellingen hebben een eigen methode om de rechten van digitaal materiaal uit te zoeken. Om dat werk te vergemakkelijken is er vanaf 15 december een handig hulpmiddel in een bètaversie beschikbaar: regeljerechten.nl. Roosje Keijser is vanuit Het Utrechts Archief nauw betrokken bij de ontwikkeling ervan. ‘Je hebt geen basiskennis van het auteursrecht nodig om deze tool te gebruiken.’

https://www.netwerkdigitaalerfgoed.nl/wp-content/uploads/2020/12/auteursrechtentool-960x537.png 960w, https://www.netwerkdigitaalerfgoed.nl/wp-content/uploads/2020/12/au... 1536w, https://www.netwerkdigitaalerfgoed.nl/wp-content/uploads/2020/12/au... 240w, https://www.netwerkdigitaalerfgoed.nl/wp-content/uploads/2020/12/au... 1676w" sizes="(max-width: 480px) 100vw, 480px" />

Beeld: geralt / pixabay

‘Best ingewikkeld’ noemt Roosje Keijser het auteursrecht. ‘Daarom is het soms eng om digitaal erfgoedmateriaal online te plaatsen. Regeljerechten.nl helpt erfgoedinstellingen die zelf geen auteursrechtelijke kennis in huis hebben. Ze krijgen antwoord op vragen als: “Mag ik deze foto online tonen en zo ja, waar moet ik dan rekening mee houden?”.’ 

Eenvoudige stappen

Vanaf 15 december kunnen erfgoedinstellingen de tool inzetten. ‘We lanceren op die dag de bètaversie. Dat is de eerste versie die gepubliceerd wordt voor daadwerkelijk gebruik. Deze versie gaat vergezeld van een feedbackformulier zodat gebruikers eventuele vragen of suggesties meteen kunnen melden,’ aldus Roosje. 

De tool werkt als een beslisboom: je beantwoordt meerkeuzevragen en afhankelijk van je antwoord ga je door naar de volgende stap. ‘Hoewel achter het systeem veel theorie schuilgaat, merk je daar als gebruiker niets van. We hebben alles zo helder en eenvoudig mogelijk geformuleerd. De tool is onder meer te gebruiken voor foto’s, gedrukte materialen en film.’

Getest door erfgoedprofessionals

Voor deze tool hebben in het Netwerk Digitaal Erfgoed DEN kennisinstituut cultuur & digitalisering, Koninklijke Bibliotheek, Beeld en Geluid, RCE, Utrechts Archief, EYE Filmmuseum en Erfgoed Leiden en Omstreken de koppen bij elkaar gestoken. De verschillende prototypes zijn door erfgoedprofessionals getest. ‘Hun reacties zijn heel belangrijk geweest,’ zegt Roosje.

Regeljerechten.nl wordt in het Netwerk Digitaal Erfgoed aangeboden en onderhouden door DEN. Alle deelnemende instellingen zullen bij de verdere ontwikkeling betrokken blijven. 

Actueel houden

In 2021 wordt de tool aangevuld op basis van de gebruikservaringen en ontvangen feedback. Roosje: ‘Ook nemen we wijzigingen in de Auteurswet mee. Zo staan er voor volgend jaar enkele wettelijke veranderingen op stapel die het werk van erfgoedinstellingen zullen raken. Die aanpassingen krijgen dan zo snel mogelijk een plek in de tool.’

Geen basiskennis nodig

Roosje benadrukt dat de auteursrechtentool voor iedereen geschikt is, ook voor erfgoedvrijwilligers. ‘Dit hulpmiddel veronderstelt geen basiskennis.’ Zelf is ze op dit gebied – volgens eigen zeggen – ‘redelijk gepokt en gemazeld’. ‘Toch heb ik tijdens het ontwikkelen van deze tool nog nieuwe dingen geleerd. Ik verwacht dan ook dat gebruikers met dit hulpmiddel niet alleen de juiste beslissingen zullen nemen, maar al doende ook hun kennis van het auteursrecht zullen vergroten.’