De Europese Unie heeft een consultatie geopend naar de werking van het huidige auteursrecht. DEN roept iedereen, instelling, professional maar ook de consument, op om deze consultatie in te vullen en op te sturen. Het is heel belangrijk dat er massaal wordt gereageerd. In deze blog van DEN kan je meer lezen over het hoe en waarom.

1) Waar gaat dit over?

Op vijf december jl. heeft de Europese Unie (EU) een consultatie geopend over de EU richtlijn auteursrecht uit 2001. De EU vraagt instellingen, organisaties, bedrijven en particulieren naar hun ervaringen met het huidige auteursrecht: tegen welke problemen loop je aan en hoe kunnen die volgens jou het beste worden opgelost?

2) Waarom doet de EU dit?

De EU wil het auteursrecht graag moderniseren en aanpassen aan de moderne tijd. Dat heeft zij onlangs kenbaar gemaakt en in het kader daarvan zijn verschillende acties ondernomen. Deze consultatie is één van die acties.

3) Heeft het wel zin om te reageren?

Absoluut! Dit is DE KANS om te laten horen welke problemen je ondervindt met bijvoorbeeld het digitaliseren en online beschikbaar stellen van je collectie (als instelling) of met de online toegang tot digitale collecties, het downloaden van films en muziek etc. (als consument). Er wordt terecht veel geklaagd over het huidige auteursrecht: het is verouderd, niet geschikt voor onze huidige, gedigitaliseerde maatschappij, etc. Als je het daarmee eens bent, dan moet je nu ook actie ondernemen. Het is heel belangrijk dat de erfgoedsector nu voor haar belangen opkomt en haar stem laat horen. De andere kant (zoals de uitgevers) zal dat immers ook massaal doen!

4) Voor wie is de consultatie?

Iedereen die te maken heeft met auteursrecht (en dat is ook iedereen!) kan en moet de consultatie invullen. Dit kan individueel:

• collectiehoudende instellingen zoals bibliotheken, archieven en musea,
• maar ook individuele consumenten.

En/of gezamenlijk:

• brancheorganisaties, zoals bijvoorbeeld BRAIN en de Museumvereniging.

Om een een uitspraak van Marietje Schaake van het Europees Parlement in een van haar blogposts te citeren: “Een beter auteursrecht begint bij jezelf!”

5) Tot wanneer kan er gereageerd worden?

Reageren kan tot 5 februari 2014. Dat is volgende week woensdag. Dinsdag 4 februari is het nog mogelijk om reacties op te sturen.

6) Hoe kan ik het beste reageren?

Het is dus mogelijk om zowel individueel als gezamenlijk te reageren. De verwachting is dat er bij de EU niet alleen wordt gekeken naar de inhoud van de reacties, maar ook naar het aantal reacties. Numbers count! Daarom is het belangrijk dat instellingen en particulieren in ieder geval zoveel mogelijk individueel reageren, maar –als de gelegenheid zich voordoet - ook gezamenlijk. Hoe meer reacties hoe beter!

7) Waar bestaat de consultatie uit?

De consultatie bestaat uit een uitgebreide vragenlijst van 80 vragen over allerlei aspecten die te maken hebben met het functioneren van het huidige auteursrecht. Echter niet iedere vraag is voor iedere situatie relevant en je hoeft dus alleen maar de vragen te beantwoorden die op jouw situatie van toepassing zijn. Een consument kan bijvoorbeeld geen vragen beantwoorden over auteursrechtproblemen die zich voordoen bij massadigitalisering.
Het is mogelijk om de originele vragenlijst te beantwoorden en daaruit alleen de vragen te selecteren die op jouw situatie van toepassing zijn. De vragen zijn in het Engels gesteld, maar je mag in het Nederlands antwoorden als je dat liever doet. Je reactie telt dan gewoon mee. Alle informatie over de consultatie, zoals onder meer het persbericht, hoe je kunt reageren en de volledige vragenlijst zijn hier te vinden.

8) Zijn er hulpmiddelen om de vragenlijst eenvoudiger en sneller te beantwoorden?

Jazeker, die zijn er:

• Allereerst heeft de Werkgroep Auteursrecht en Cultureel erfgoed, een reactie (pdf) opgesteld die door een aantal erfgoedinstellingen gezamenlijk wordt ondertekend. Instellingen die zich daarbij willen aansluiten, moeten dit uiterlijk 3 februari 15.00 uur doorgeven aan Jeanine Tieleman (jeanine.tieleman[at]den.nl). Hoe meer instellingen zich bij deze gezamenlijke reactie aansluiten, hoe beter! Daarnaast vragen we instellingen om ook individueel te reageren. Zoals eerder al gemeld: numbers count! De gezamenlijke reactie kan daarnaast ook als uitgangspunt worden gebruikt voor het opstellen van een individuele reactie. Voor diegenen die hun eigen reactie liever baseren op een kortere modeltekst, zie het bullet hierionder.
   
• Door dezelfde werkgroep is er op basis van de uitgebreide tekst ook een kortere modelreactie plus een korte toelichting op de vragen (pdf) opgesteld, die vrij gebruikt mag worden.
   
• In België bestaat een vergelijkbaar samenwerkingsverband als de Werkgroep voor Auteursrecht en Cultuur die hierboven is genoemd. Zij hebben ook een reactie opgesteld die eveneens als inspiratie kan dienen voor het zelf invullen van de vragenlijst.
   
• Een vereenvoudigde versie van de vragenlijst met antwoorden, die meer gericht is op ervaringen van personen, vind je op http://youcan.fixcopyright.eu/. Deze website bevat zes profielen van mensen die in hun dagelijks leven met auteursrecht te maken hebben. Als je een bepaald profiel kiest, wordt je op basis van dat profiel door de vragen en de bijbehorende suggesties voor antwoorden geleid.
   
• Daarnaast is er nog een vergelijkbare website, waar je niet op basis van profielen maar van een aantal concrete problemen eveneens door de vragenlijst met bijbehorende suggesties wordt geleid: http://copywrongs.eu/.
   
• En hier komen deze week de antwoorden van DEN te staan. Ook dit document mag gebruikt worden als inspiratie voor je eigen reactie.
  
   

9) Als ik nog vragen heb, bij wie kan ik dan terecht?

Mocht je nog vragen hebben, dan kan je contact opnemen met Jeanine Tieleman (jeanine.tieleman[at]den.nl).