BREED - over de grenzen van informatie

NETWERK VOOR DE INNOVATIEVE INFORMATIEWERKER

Schaalvergroting (Brabantse) Archiefdiensten

De afgelopen 20 jaar heeft zich een transformatie ingezet bij Brabantse archiefdiensten, die je het beste zou kunnen benoemen als schaalvergroting.

Als we in het Zuidoosten van de provincie Noord-Brabant beginnen, zien we daar het RHC Eindhoven, een opvolger van de vroegere archiefdienst Eindhoven versterkt met die uit Deurne en Helmond. Is het heel de regio, nee om met Asterix en Obelix te spreken, er is een enclave, te weten het Gemeentearchief Gemert-Bakel.

In het Noordoosten zijn in de provinciehoofdplaats 's-Hertogenbosch twee archiefdiensten gevestigd, het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en het Stadsarchief 's-Hertogenbosch. Als een van de weinige provinciehoofdsteden in Nederland is hier de fusie tussen rijk en gemeente niet tot stand gekomen. Het BHIC is in 1998 samenwerking gaan zoeken in de regio en ging in dat jaar samenwonen met het Streekarchief Langs Aa en Dommel uit Vught. De naamsverandering BHIC in 2005 was op zijn plaats toen de gemeenten aangesloten bij het Streekarchief in Oss de werkzaamheden verplaatsten naar 's-Hertogenbosch en de waterschappen ook aansloten. De provinciearchivaris is sinds 2014 ook gehuisvest in het complex van het BHIC en niet meer op het provinciehuis.

De gemeenten Nuland en Vinkel hebben afscheid genomen van het BHIC en treden toe tot het Stadsarchief 's-Hertogenbosch, dit als gevolg van een gemeentelijke herindeling. Het Stadsarchief 's-Hertogenbosch zelf gaat fuseren met het BAM en Vestingwerken. Vorig jaar was nog sprake dat het Archief zou fuseren met de plaatselijke bibliotheek in een Agora-concept.

Ook in dit gebied weer een kleine enclave in de vorm van het Stadsarchief Oss, met dien verstande dat de gemeentearchivaris van Oss bij het BHIC in dienst is. Het Stadsarchief stopt met ingang van 1 januari 2016 als zelfstandige archiefdienst en fuseert met de bibliotheek.

De gemeente Waalwijk shopte vanaf 1996 met hun archiefdienst bij buurgemeenten en in juli 2013 kwam dan toch eindelijk de kogel door de kerk door de toetreding tot een GR in Heusden.

In het midden van de provincie zien we het Regionaal Archief Tilburg, dat vanaf 2004 is uitgebreid met 6 gemeenten van het voormalige Streekarchief in Oosterhout. Breda lijkt geheel zelfstandig te blijven, al hebben de musea van deze Baroniestad MOTI en Breda's Museum wel concrete fusieplannen.

In het Westen zijn stappen gezet om te komen tot een samenwerking met ingang van 1 januari 2016 tussen het Markiezenhof Bergen op Zoom, Regionaal Archief West-Brabant locatie Oudenbosch en het Gemeentearchief Roosendaal link. Het zelfstandige gemeentearchief Rucphen werd met ingang van 1 januari 2012 al opgeheven en samengevoegd bij Oudenbosch. link

Dan zijn er nog separatisten, het Waterschap Brabantse Delta heeft besloten de samenwerking met de archiefdiensten Bergen op Zoom, Breda, Oudenbosch en Tilburg te beëindigen, richt een eigen archiefbewaarplaats in en gaat geen eigen waterschapsarchivaris meer benoemen. De andere waterschappen in de provincie Aa en Maas en Langs Aa en Dommel zien we deze beweging niet maken.

Spannende tijden, deze stand van zaken zou in relatie tot de ontwikkelingen rondom het e-depot over een tijd er wel weer anders uit kunnen zien.

Hoe verlopen deze processen in andere provincies ?

Vind ik leuk

3 leden vinden dit leuk

▶ Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Permalink Antwoord van Tineke Rouschop op 8 Februari 2015 op 16.15

@Yvonne, Dank voor het volledige overzicht, altijd handig. Kleine correctie: Waterschap Brabantse Delta heeft geen plannen om een waterschapsarchivaris te benoemen. Volgens art.37 Archiefwet wordt de secretaris de beheerder van de archiefbewaarplaats.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 9 Februari 2015 op 9.21

@Tineke, dank je, inmiddels aangepast, Yvonne

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Stella Mechelse op 2 Maart 2015 op 15.49

Leuk om een overzicht van de ontwikkelingen te krijgen!

De situatie in Flevoland is ook 'on the move'. In Lelystad is sinds 2005 Nieuw Land Erfgoedcentrum in werking met hierin de Rijkarchiefbewaarplaats van de provincie Flevoland, de gemeentelijke archiefbewaarplaats van Zeewolde, Lelystad, Dronten en Urk. Nieuw Land is op basis van DVO ook de bewaarplaats van de gemeente Noordoostpolder (sinds 2013) en de Provincie Flevoland. Almere heeft een eigen stadsarchief.

De huidige GR Erfgoedcentrum Nieuw Land wordt veranderd/ herzien. Nu is Nieuw Land Erfgoedcentrum Museum, archiefbewaarplaats voor verschillende overheidsorganen en particuliere stichtingen, onderzoeksinstituut, museaal- en archeologisch depot voor Flevoland. De nieuwe organisatie (GR) zal enkel archiefbewaarplaats en studiecentrum gaan worden. Er is nog veel onzekerheid over welke partners in de nieuwe GR zullen treden, maar zeker is nu wel dat de archiefdienst weer een traditionele archiefdienst wordt zonder museale, archeologische of onderzoeksfuncties.

De overige functies zullen in een andere organisatie ondergebracht/ opgericht worden met vermoedelijk de huidige Bataviawerf en het Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Scheepsarcheologie (de buren).

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 2 Maart 2015 op 19.35

Een traditionele archiefdienst met steun van een gemeentelijke organisatie (ICT, juridisch) kan ook prettig zijn.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 5 Maart 2015 op 19.57

Schaalvergroting in Overijssel ?
http://www.destentor.nl/regio/zwolle/museum-en-archief-willen-wel-n...

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 20 Maart 2015 op 19.54

link

Saxion beëindigt per 1 januari 2016 de samenwerking in het Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB). De gemeentelijke onderdelen van het SAB; het Historisch archief, de Athenaeumbibliotheek en het Dynamisch archief wil het college onderbrengen bij het Historisch Centrum Overijssel, de Openbare Bibliotheek Deventer en Digiwerkt.

Samenwerking tussen die partners staat daarbij centraal, aangevuld met Deventer Verhaal voor de brede erfgoedpresentatie en De Leeuwenkuil voor erfgoededucatie, aldus het college van B en W van Deventer.

Archief
Met Digiwerkt wordt gekeken naar inpassing van het Dynamisch archief, met het Historisch Centrum Overijssel naar het inpassen van het Historisch archief. Met de Openbare Bibliotheek wordt de voortzetting van de Athenaeumbibliotheek onderzocht.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 29 Maart 2015 op 9.55

link nieuwsbericht De Stem d.d. 27 maart 2015

Wat de samenwerking in West-Brabant betreft, is er een besluit al genomen. De fysieke archieven van de gemeente Roosendaal verhuizen naar de archiefbewaarplaats in Bergen op Zoom.

Een loket blijft open in Roosendaal, te weten bij het Tongerlohuys.

De gehele samenwerkingsoperatie van in totaal 9 Brabantse gemeenten moet voor 1 juli 2016 zijn afgerond. Die gemeenten zijn Bergen op Zoom, Woensdrecht, Steenbergen, Roosendaal, Rucphen, Oudenbosch, Etten-Leur, Moerdijk en Zundert.