BREED - over de grenzen van informatie

NETWERK VOOR DE INNOVATIEVE INFORMATIEWERKER

Nieuwe openbaarheidsregimes in 2019: Woo, Wob en Archiefwet

Nieuwe aangepaste Woo

Het is even stil geweest rondom de Wet open overheid (Woo). De uitvoering van het oorspronkelijke wetsvoorstel was te duur zo bleek uit impactanalyses. Op 2 januari 2019 heeft minister drs. K.H. Ollongren bekend gemaakt dat de Woo in aangepaste vorm in behandeling zal worden genomen.

De belangrijkste aanpassingen betreffen het volgende:

- het eerder voor bestuursorganen vereiste register met ingekomen en uitgaande stukken vervalt en wordt vervangen door een overheidsbreed meerjarenplan voor de verbetering van de digitale informatiehuishouding, en een binnen de bestuursorganen aan te wijzen contactpersoon die burgers kan informeren over de beschikbaarheid van overheidsinformatie;
- bestuursorganen kunnen gefaseerd werken aan verruiming van actieve openbaarmaking; en
- de omschrijving van actief openbaar te maken documenten is verduidelijkt en meer toegesneden op de uitvoeringspraktijk van bestuursorganen.

Link naar kamerbrief van 2 januari 2019;

Link naar eindrapportage MKBA concept-aanpassing Wet open overheid;

Link naar de wijzigingswet Woo met geleidebrief, voorstel van de wet en Memorie van toelichting;

Link naar Binnenlands Bestuur;

Link naar het Voorstel van wet van de leden Snels en Van Weyenberg houdende regels over de toegankelijkheid van informatie van publiek belang (Wet open overheid);

Link naar Open State.

Openbaarheidsregimes

- Wet Open Overheid (Woo): actieve openbaarheid van een aantal categorieën documenten; deze wet moet nog worden vastgesteld.

- WOB; recht op informatie van documenten die nog niet zijn overgebracht naar de archiefbewaarplaats; deze wet vervalt zodra de Wijzigingswet Woo van kracht wordt.

- Archiefwet 1995/2019: documenten ouder dan 20/10 jaar die zijn overgebracht naar de archiefbewaarplaats/e-depot.

Uit de memorie van toelichting: Vanzelfsprekend is de Woo niet meer van toepassing op documenten die conform de Archiefwet zijn vernietigd. Ook is de Woo niet van toepassing op documenten die volgens de regels van de Archiefwet naar een archiefbewaarplaats zijn overgebracht. In dat geval geldt namelijk het openbaarheidsregime zoals dat in de Archiefwet is opgenomen.

Vind ik leuk

7 leden vinden dit leuk

▶ Hierop reageren

Berichten in deze discussie

Permalink Antwoord van Adrie Spruit op 12 Februari 2019 op 12.52

Ik vraag me af of de nu voorliggende aanpassing van het oude initiatiefwetsvoorstel Woo voldoende is om de Woo alsnog praktisch en goed uitvoerbaar te maken.

De eerdere zeer ruime definitie van het begrip document wordt aangepast van

'een bij een orgaan, persoon of college als bedoeld in artikel 2.2, eerste lid, berustend schriftelijk stuk of ander geheel van vastgelegde gegevens'

naar

'een door een orgaan, persoon of college als bedoeld in artikel 2.2, eerste lid, opgemaakt of ontvangen schriftelijk stuk of ander geheel van vastgelegde gegevens dat naar zijn aard verband houdt met de publieke taak van dat orgaan, die persoon of dat college'.

De oude definitie leidde ertoe dat je onder 'document' en dat in de context van openbaarmaking zo ongeveer alles moest verstaan, dus ook bijvoorbeeld onbeduidende e-mail en waarschijnlijk ook allerlei tussenversies van concepten van tekstdocumenten.

Terwijl het mij de bedoeling lijkt van de Archiefwet (ik noem die bewust even eerst, want openbaar maken begint met bewaren) om díe informatie te archiveren die het mogelijk maakt om het handelen van de overheid te reconstrueren. En de bedoeling van een Wet open overheid zou toch moeten zijn om díe informatie openbaar te maken die nodig is voor burgers, bedrijven en instellingen om het handelen van de overheid te kunnen volgen. Als daar ook onbeduidende e-mail onder valt die formeel wel 'naar zijn aard verband houdt met de publieke taak van de overheid' en ook allerlei documentversies waarvoor hetzelfde geldt, maar zonder dat die het beeld van dat handelen op een praktische manier duidelijker maken, dan levert dat niet alleen onnodig veel werk op, maar zou dat ook wel eens kunnen leiden tot een door-de-bomen-het-bos-niet-meer-zien-situatie voor burgers en bedrijven. Meer is niet altijd beter, soms zelfs slechter.

Natuurlijk kun je een wet op een praktische manier implementeren, maar als een wet aan juristen de mogelijkheid biedt om van overheden meer te eisen dan praktisch is, dan zal ook dat - via de route van risicomijdend gedrag - de implementatie van de wet bepalen of minstens beïnvloeden.

En natuurlijk moet je informatie die je als overheid (kort of lang) bewaart, op een duurzaam toegankelijke manier bewaren. Maar voor mij is dat niet voor alle met de publieke taak verbonden informatie hetzelfde als archiveren in de betekenis van het documenteren van het handelen van de overheid. Voor openbaar maken geldt wat mij betreft hetzelfde: selectief durven en kunnen zijn, maakt een en ander voor overheden uitvoerbaar en voor de burgers en bedrijven overzichtelijk. Dat laatste is ook een aspect van de toegankelijkheid van openbare informatie.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 12 Februari 2019 op 14.14

Dank voor je reactie. Wat ook een rol speelt naast bewaren, is de uitwerking van de AVG.

We zien dat al terug bij de raadsnotulen die zonder persoonsnamen worden vastgelegd, maar ook bij het vraagstuk van selectie en vernietiging.

http://www.breednetwerk.nl/forum/topics/best-practise-gedragscode-v...

Aan de ene kant zien we een informatie explosie, die bijna onbeheersbaar is en aan de andere kant het gebrek aan beheer op die informatie. Zo vraagt het nieuwe data gestuurde werken bij gemeenten om beheer, maar het is nog onduidelijk hoe we dat gaan doen. Alleen op bewustzijn insteken is m.i. een te beperkte view, archivering by design moet concreet inhoud krijgen.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Adrie Spruit op 12 Februari 2019 op 14.54

Mee eens: voor archivering by design is ook (meer) inhoudelijke uitwerking nodig, zoals ik eind 2017 in Od beschreef (laatste alinea pagina 23, http://www.a3sinformatiebeheeradvies.nl/images/Publicaties/2017_6_S...).

En in de praktijk van informatie bewaren en ontsluiten moet het uiteindelijk gaan om oplossingen voor de combinatie van archiveren, duurzaam digitaal bewaren en ontsluiten, beveiligen (waaronder privacy/AVG), openbaarheid en in- en extern hergebruik.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 12 Februari 2019 op 15.22

Dank, wanneer ik je opmerkingen lees realiseer ik me weer des te meer hoe ik jouw inbreng mis in de Archiefcommissie VNG.

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Yvonne Welings op 13 Februari 2019 op 17.26

Zie ook https://overheidenopenbaarheid.nl/weg-met-de-wob-op-naar-de-woo-het...

▶ Beantwoorden

Permalink Antwoord van Adrie Spruit op 18 Februari 2019 op 10.54

Nog even voor Yvonne: als ik ergens aan bij kan dragen, kan men dat nog steeds aan mij vragen. Ik vind het leuk om nog enkele dagen per week actief te blijven binnen het vakgebied, en daar zit ook 'vrijwilligerswerk' tussen, waaronder de NEN-cie Informatie- en archiefmanagement.