NETWERK VOOR DE INNOVATIEVE INFORMATIEWERKER
Goedemiddag collegae,
Ik werd vanmorgen gebeld door een (bijna wanhopige) fotograaf van de gemeente Gouda. De beste man is al jaren in dienst van de gemeente Gouda en heeft in die jaren een imposante collectie opgebouwd van foto's. Al die foto's zijn gemaakt in opdracht van of voor de gemeente Gouda.
De fotocollectie van na 2000 is digitaal en via een database beschreven, ontsloten en benaderbaar. Daar wil ik het dus even niet over hebben.
De beste man heeft een enorme verzameling negatieven (originelen dus) van alle opdrachten die voor de gemeente Gouda gedaan zijn van 1980 tot 2000. Hij zal net als alle medewerkers meeverhuizen naar het Huis van de Stad in 2012 en heeft dus de verplichting op 'op te ruimen' en opeens wordt er aan DIV gedacht.
Het streekarchief dat door hem benaderd is, had al aangegeven geen interesse te hebben in de verzameling.
Moet ik hem maar gewoon vertellen dat hij het weg kan gooien? Ik weet het even niet.
Ik hoor graag jullie adviezen en / of tips.
Groet,
Chris Bellekom
Tags:
Ah, managementgebabbel, dus.
En hoe adviseer je het management dan over je onderbuik, intuïtie en vingertoppen? En waar haal je je argumenten vandaan voor het beantwoorden van jouw vragen 1 t/m 3? De bovenstaande discussie over de Archiefwet en de vakinhoudelijke argumenten lijkt me dan heel nuttig. Nietwaar?
Marco Klerks zei:
@Chido Met behulp van.....trommelgeroffel..... intuïtie, onderbuik en fingerspitzengefühl.
Record management en management in het algemeen is geen mechanisch, industrieel proces. Op míjn bureau ligt in ieder geval geen rekenmachientje. Er is geen formule: als wij x euro en t tijd investeren, dan krijgen wij z erfgoed en dat is alleen zinvol wanneer x+t < 1,2 * z of iets dergelijks.
Als (record) manager neem je besluiten met name op grond van ervaring en kennis. En waar het schort aan eigen ervaring en kennis, roep je de ervaring en kennis van anderen erbij. Het gaat mij niet om de business case, maar het gaat mij om het opstellen van de business case. Sámen bekijk je het probleem van alle zijden en sámen bepaal je welke oplossing optimaal is.
"Oei, dat is wel erg veel geld voor een paar foto's!"
of
"Die foto's mogen we echt niet kwijt raken! We vinden wel een potje."
Zie mijn vorige reactie over acquisitieplan, dan kun je de vragen beantwoorden op basis van vastgesteld beleid. Perpetuum mobile is daarmee te voorkomen.
Succes, Frans
Chido Houbraken zei:
Ah, managementgebabbel, dus.
En hoe adviseer je het management dan over je onderbuik, intuïtie en vingertoppen? En waar haal je je argumenten vandaan voor het beantwoorden van jouw vragen 1 t/m 3? De bovenstaande discussie over de Archiefwet en de vakinhoudelijke argumenten lijkt me dan heel nuttig. Nietwaar?
Marco Klerks zei:@Chido Met behulp van.....trommelgeroffel..... intuïtie, onderbuik en fingerspitzengefühl.
Record management en management in het algemeen is geen mechanisch, industrieel proces. Op míjn bureau ligt in ieder geval geen rekenmachientje. Er is geen formule: als wij x euro en t tijd investeren, dan krijgen wij z erfgoed en dat is alleen zinvol wanneer x+t < 1,2 * z of iets dergelijks.
Als (record) manager neem je besluiten met name op grond van ervaring en kennis. En waar het schort aan eigen ervaring en kennis, roep je de ervaring en kennis van anderen erbij. Het gaat mij niet om de business case, maar het gaat mij om het opstellen van de business case. Sámen bekijk je het probleem van alle zijden en sámen bepaal je welke oplossing optimaal is.
"Oei, dat is wel erg veel geld voor een paar foto's!"
of
"Die foto's mogen we echt niet kwijt raken! We vinden wel een potje."
Ik leg uit met wie er is gesproken, welke afwegingen er toen zijn gemaakt en wat daarom óns voorstel is. Enkele elementen uit de bovenstaande discussie kunnen dan genoemd worden, maar mensen.... er speelt hier meer dan alleen de archiefwettelijke verplichtingen!
Je noemt dit managementgebabbel. Ik noem dit een kwalitatieve aanpak i.p.v. een kwantitatieve aanpak (google), al passen deze termen niet helemaal op deze situatie.
En de discussie hierboven is archivarissengebabbel. ;-)
Klopt, Frans, maar het geeft alleen antwoord op de acquisitie door een archiefdienst. Dus voor cultuurhistorisch gebruik.
Mijn idee is echter dat er ook nog bedrijfs- en rechtmatigheidsaspecten aan zitten die de zorgdrager aangaan. En dus DIV.
Een interessante discussie! Mijn kennis van de archiefrechtelijke kant van de zaak schiet te kort om hier veel zinnigs over te kunnen zeggen. Hierbij enkele observaties van een relatieve buitenstaander. Ik zie hier weer de discussie van het archief als - gechargeerd, ik weet het - erfgoedinstelling (die foto's als unieke stukken ziet, als kunsthistorisch belangrijk materiaal, beeldbankmateriaal) en bewaarplaats voor overheidsstukken (de foto's ziet in de context van dossiers, bewijsvoering etc). In die zin kun je wellicht ook deze discussie over de bewaring van negatieven bekijken: zie je de negatieven als kunsthistorisch belangrijk of zie je ze puur in de context waarvoor ze gemaakt zijn - als nuttig voor de bedrijfsvoering, promotie van de stad, etc. Lijkt me lastig hier een midden in te vinden.
Puur kijkende naar het materiaal - er is in de bovenstaande discussie al gewezen op de kwestie van wat nu eigenlijk de te bewaren originelen zijn: de gebruikte afdrukken of de negatieven. Ook een lastige natuurlijk. Voor de fotograaf zijn de negatieven zijn bronmateriaal, zijn "goudmijntje". Is de vraag of een archief daar hetzelfde over moet denken. Hebben de foto's een geringe kunsthistorische betekenis (en wie bepaald dat ;-) ?) dan zou ik denken bewaar slechts de afdrukken - die hebben daadwerkelijke dienst hebben gedaan in het stedelijke overheidsgebeuren. Maar ik geef toe: het is nogal wat een hele negatiefcollectie weggooien die gemaakt is in dienst van de stad (en we hebben het hier niet over een hobbyist neem ik aan)...
Kijkende als liefhebber van foto's: als de foto's ook maar enige esthetische waarde hebben, en er is budget, en de rechten worden overgedragen aan het archief, zou ik zeggen: bewaren en (gedeeltelijk) scannen en beschikbaar stellen!
Ik denk niet dat we erg formalistisch en moeilijk bezig zijn als we gewoon de verantwoordelijkheden liggen waar die horen. Het archief/de archivaris hoeft in deze nog helemaal niets te zeggen over de negatieven: ze bevinden zich immers nog bij DIV/de gemeente Gouda, en zijn nog niet overgebracht. Dus DIV mag hier een ei over leggen: bewaren of weggooien. Om dit te kunnen doen zijn ze verplicht om het foto-archief te selecteren. Aangezien het om een afgebakend archief gaat kunnen ze kiezen op welk niveau ze de selectie uitvoeren: stuksniveau, archiefdeel/zaakniveau of archiefniveau. Een aanwezige inventaris (en ik denk dat de fotograaf die wel heeft bijgehouden) kan hierin helpen. Het selecteren dient te gebeuren met behulp van de selectielijst, want hoe je het ook wendt of keert: het gaat om archiefstukken (de foto's zijn gemaakt in opdracht van de gemeente), en die moeten vernietigd of overgebracht worden conform de geldende vernietigingsprocedure. Je kunt als DIV bij de selectie verschillende aspecten meenemen, zoals kosten van bewerking, waarde voor de bedrijfsvoering, cultuur-historische waarde, enzovoort, en daar de keuze voor de betreffende categorie uit de selectielijst van af laten hangen, maar uiteindelijk dien je selectie uit te voeren conform de geldende wetgeving. Risicomanagement is goed en de toekomst, maar niet geheel buiten de geldende wet- en regelgeving om. Is mijn bescheiden mening ;-)
Marco, feit blijft dat een risico-analyse die voorbij gaat aan het (archief)wettelijk kader en gebaseerd is op intuïtie e.d. vooral luchtfietserij is. Ik kan ook heel praktisch en logisch sluitend verdedigen dat het onmogelijk is dat de aarde rond is, zolang ik bepaalde waarnemingen en natuurwetten mijn buiten mijn kader houd.
Frans heeft gelijk dat een goed uitgedacht acquisitiebeleid dan meer zoden aan de dijk zet.
Kleine opmerking voor Robert: een foto kan door het verbeelde onderwerp ook een historische waarde hebben, die los staat van de kunsthistorische waarde.
Bas, volgens mij sluit je analyse geheel aan bij de opmerkingen van Ingmar.
Daarbij wil ik wel aantekenen, dat de archivaris WEL iets te zeggen heeft over de stukken op de daadwerkelijke vernietigingslijst staan. Wat dat betreft heeft hij/zij er dus wel wat mee te maken.
Schiet mij maar lek...
For the record...
Ik hoop van harte dat deze omstandigheden de kwestie iets verduidelijken. Ik ben namelijk wel iets wijzer, maar de veelvoud aan meningen doet me wel beseffen dat dit vraagstuk voor archivarissen is wat de "Riemann hypothese" is voor wiskundigen.
Voor nu: Ik heb het archief nog niet ingenomen en ik ben er nog niet over uit.
Groet, Chris
Hoi Chris,
ik denk dat de goede man in ieder geval eerst rudimentair moet aangeven wat hij nu precies in zijn bezit heeft (in een soort inventaris/registratie), anders kan je er helemaal niets mee ;-)
groetjes,
Bas
Ik heb nergens gezegd dat de risico-analyse voorbij moet gaan aan de Archiefwet. Ik heb wel gezegd dat er méér is dan alleen de Archiefwet. Als je uitsluitend en alleen kijkt naar wat de Archiefwet zegt, dan ben je blind voor de omgeving waarbinnen je opereert en kom je tot slechte besluiten.
Kijk naar de Archiefwet én het geld én de politieke belangen én de andere wetten én de publieke opinie én ... én .... etc. Zolang het relevant is, natuurlijk.
De Archiefwet is hierin overigens m.i. duidelijk. De foto's zijn gemaakt door (een medewerker van) de overheid en bestemd daaronder te berusten. Het zijn dus archiefbescheiden (Aw, art. 1, lid c) en hadden in goede, geordende en toegankelijke staat bewaard moeten worden (Aw, art. 3). Helaas is dit niet gebeurd en dus handelt de gemeente Gouda al sinds 1980 in strijd met de Archiefwet. De schurken!
Dit is overigens ook geen acquisitie, want het is geen particulier archief. Hier is hooguit art. 11 van kracht, wanneer de negatieven bij meneer thuis liggen.
@Marco: en zo zitten we toch op 1 lijn ;-)
Beste Chris,
Je laatste gedachtenpunt is verhelderend: "we hebben het niet ingenomen, dus het is geen archief". Nu begrijp ik je probleem ook en waarom je denkt dat de archivarissen een Riemann hypothese aansnijden.
Het is namelijk niet waar. Het is geen archief OMDAT jullie het opnemen. Het is archief en DUS moeten jullie het opnemen. Of in ieder geval een beslissing over nemen. Ik heb dit eerder aan de hand gehad: een organisatie die een DM- en een RM-applicatie had, waarbij de DIV-afdeling alleen het materiaal dat in het door hun beheerde RMA als 'archiefwaardig' beschouwde. Kort gezegd: archief is archief omdat het voldoet aan een bepaalde, algemeen geaccepteerde en wettelijk afgezegende definitie. Nergens staat in die definitie dat het beheren door DIV leidt tot de archiefstatus. Ik zou de voorgaande reacties (specifiek die van Ingmar en trouwens ook die van Marco) nog eens in dat licht opnieuw doornemen.
© 2024 Gemaakt door Marco Klerks. Verzorgd door